ขั้นตอนแรกในการพัฒนาตนเองนั้นก็คือการตั้งเป้าหมายในอาชีพ (career purpose) คุณต้องการอะไรจากการทำงาน? วิชาชีพการงานของคุณจะอยู่ในส่วนไหนในชีวิตของคุณ? สิ่งใดที่คุณคาดหวังที่จะประสบความสำเร็จในฐานะหัวหน้า/บุคลากรที่รับผิดชอบในส่วนงานนี้?

Clayton Christensen ศาสตราจารย์ ณ Harvard Business School กล่าวถึงสิ่งสำคัญที่สุดที่เขาจะสอนให้กับนักศึกษาของเขาในทุกๆปีว่า “เมื่อต้องตัดสินใจจัดสรรเวลา ทักษะ และพลังงานในตัวเอง จะต้องทำให้สอดคล้องกับเป้าหมายในชีวิตความมุ่งมาดปราถนาในชีวิต” เพราะว่าถ้าหากขาดเรื่องเป้าหมายไป คุณจะไม่รู้ว่าควรตอบสนองต่อความท้าทาย และโอกาสที่เข้ามาอย่างไร

ในการกำหนดเป้าหมาย ให้ตั้งคำถามที่เรามักละเลยในการทำงานในแต่ละวัน โดยอาศัย แบบสอบถาม “การค้นหาเป้าหมาย” นี้

Nick Craig (president of the Authentic Leadership Institute) ได้ฝึกอบรมให้แก่ผู้จัดการ และผู้บริหารหลายพันคนนั้น เขาแนะนำว่าเมื่อคุณได้ตอบคำถามเหล่านี้แล้วนั้น ให้เขียนประโยคง่ายๆ เชิงบวกเกี่ยวกับเป้าหมายของคุณที่ถอดมาจากแบบสอบถามข้างต้น แต่อย่างไรก็ตามรูปแบบการเขียนนั้นไม่ตายตัว ไม่ได้มีแม่พิมพ์หรือวิธีที่แน่นอนในการ ตั้งเป้าหมายของคุณ (statement of purpose) ให้ใช้ในแบบที่คุณเห็นว่าเหมาะกับตัวเอง พยายามปรับปรุงสิ่งที่เขียนให้กระชับและชัดเจนมากขึ้น และลองขอความคิดเห็นจากผู้อื่นด้วยว่า มันสอดคล้องกับตัวคุณหรือไม่? สิ่งนี้สะท้อนสิ่งที่คุณให้ความสำคัญจริงๆของคุณหรือเปล่า?

เป้าหมายของคุณ (statement of purpose) จะเป็นพื้นฐานของกลยุทธ์ในการพัฒนาตนเอง เก็บเป้าหมายนี้ไว้เพื่อคุณจะกลับมาทบทวนอีกครั้ง เมื่อจะต้องตัดสินใจครั้งใหญ่หรือทำงานท่ามกลางความกดดัน เป้าหมายนี้จะช่วยให้คุณคำนึงถึงความก้าวหน้าและพัฒนาของคุณ เป้าหมายของคุณอาจจะเปลี่ยนไปตามกาลเวลา แต่การทบทวนระหว่างทางจะช่วยปรับให้วิธีการคิดของคุณยิ่งทรงพลังยิ่งขึ้น

เมื่อเป้าหมายของคุณชัดเจนแล้ว ให้ลองมองหาโอกาสที่จะก้าวหน้าไปให้ใกล้เป้าหมายเหล่านั้นยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นขยายทักษะในงานที่รับผิดชอบอยู่ หรือทำงานโครงการพิเศษ งานที่ท้าทายอื่นๆ หรือถ้าหากคุณพอใจในหน้าที่ปัจจุบันของคุณแล้ว และคุณพร้อมที่จะก้าวไปอีกขั้นในวิชาชีพของคุณ คุณอาจจะลองทำงานอื่นๆ ภายในองค์กรของคุณเพื่อเรียนรู้สิ่งต่างๆในองค์กรมากขึ้น

ให้เริ่มมองหาโอกาสภายในองค์กรเป็นอันดับแรก เพราะว่าคุณได้ทุ่มเททั้งเวลาและความพยายามไปแล้วในการสร้างชื่อเสียง ความไว้ใจ และความน่าเชื่อถือให้ตัวเอง รวมทั้งคุณยังคุ้นเคยกับวัฒนธรรมการทำงาน ทำให้คุณมีเครือข่ายที่เข้มแข็งและสามารถเข้าถึงโอกาสต่าง ๆ ภายในองค์กร ได้ง่ายกว่าโอกาสภายนอก องค์กรยังได้ลงทุนไปมากมายกับทรัพยากรบุคคล และก็เป็นสิ่งง่ายที่คุณจะเริ่มต้นจากสิ่งใกล้ตัว

ขั้นตอนที่ 1 มองหาและหาข้อมูลเกี่ยวกับการพัฒนาบุคลากรเป็นแบบทางการในองค์กร

เริ่มต้นจากกระบวนการพัฒนาบุคลากรภายในองค์กร หัวหน้าผู้บังคับบัญชาของคุณมีหน้าที่ความรับผิดชอบในการช่วยบุคลากรกำหนดเป้าหมาย และค้นหาโอกาสที่เหมาะสมในการพัฒนาตัวเอง ดังนั้นคุณสามารถนัดหมายกับหัวหน้าเป็นอันดับแรก โดยเตรียมตัวที่จะพูดคุยทิศทางในการพัฒนา และถามคำถามเกี่ยวโอกาสที่มีในองค์กรสำหรับคุณ และถ้าหากคุณสะดวกใจ ก็สามารถหารือพูดคุยเกี่ยวกับเป้าหมายของคุณกับหัวหน้าได้ และขอความเห็นจากพวกเขา

ในขั้นตอนนี้ คุณสามารถหาข้อมูลจากแหล่งอื่นๆ ได้ดังนี้

• งานบริหารงานบุคคล ศูนย์มีดี
• หลักสูตรฝึกอบรมภายในคณะฯ เช่น หลักสูตรเตรียมผู้บริหาร หรือทุนต่างๆ
• เครือข่ายภายในคณะฯ ที่อาจจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตัวคุณเอง ไม่ว่าจะเป็นคนรู้จัก เพื่อนร่วมงานที่เคยอบรมหลักสูตรเดียวกัน หรือกิจกรรมที่ HR จัดขึ้น
• พี่เลี้ยงสอนงาน mentor ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบทางการที่ HR เคยจัด หรือเป็นคนที่คุณขอคำปรึกษาอยู่เสมอ
• งานหรือโครงการชั่วคราว อย่างเช่น ลองทำงานใหม่ๆ แทนเพื่อนร่วมงานที่ลาคลอด หรือลาศึกษาต่อ

ขั้นตอนที่ 2 สัมภาษณ์บุคลากรภายในเพื่อรวบรวมข้อมูล

การพูดคุย สัมภาษณ์เพื่อหาข้อมูลนั้นเป็น วิธีหนึ่งที่ในการรวบรวมความรู้ข้อมูลต่างๆ เกี่ยวกับ ทางเลือกต่างๆ ที่มีในคณะฯ คุณต้องเตรียมตัวให้พร้อม และเป็นผู้เริ่มบทสนทนาโดยจะต้องเตรียมตัวมาก่อนไม่ว่าจะเป็น ค้นคว้า และเตรียมคำถามที่ดีมา คุณอาจจะเริ่มจากคำถามเหล่านี้ซึ่ง  แดเนียล โพรอต ที่ปรึกษาด้านการวางแผนอาชีพแนะนำให้เริ่มต้นการสนทนาด้วยคำถามต่อไปนี้

• คุณเริ่มทำงานในอาชีพนี้ได้อย่างไร?
• คุณชอบอาชีพนี้ตรงไหน?
• อะไรในอาชีพนี้ที่คุณไม่ชอบ?
• อาชีพนี้กำลังจะเปลี่ยนไปอย่างไร?
• คนประเภทใดที่จะประสบความสำเร็จในอาชีพนี้?

-ทั้งนี้ ให้เตรียมคำถามล่วงหน้า และรักษามารยาทด้วย-

ขั้นตอนที่ 3 ไขว่คว้าหาโอกาสแบบค่อยเป็นค่อยไป

• เพิ่มความรับผิดชอบในตำแหน่งเดิม คุณจะขอทำงานที่ต้องการด้วยการขยายขอบเขตความรับผิดชอบของตัวเองอย่างค่อยเป็นค่อยไปได้หรือไม่? ถ้าหากองค์กรยังไม่เห็นด้วยกับแนวทางดังกล่าว ให้ลองริเริ่มเปลี่ยนเฉพาะในสิ่งที่ตัวเองทำได้ก่อน เพราะผลงานที่เป็นรูปธรรมอาจจะทำให้องค์กรเปลี่ยนใจมาเห็นด้วยภายหลัง
• ทำงานร่วมกับสังกัดอื่นๆ ในองค์กร คุณสามารถ ทำงานร่วมกับหน่วยงานอื่นๆ ในองค์กรเพื่อสร้างผลลัพธ์ที่มาจากไอเดียของคุณได้หรือไม่? ทางเลือกดังกล่าวจะช่วยให้คุณมีเครือข่ายที่กว้างขึ้น และยังได้เรียนรู้งานในหน่วยงานอื่นอีกด้วย
• หมุนเวียนไปทำงานอื่น องค์กรของคุณมีโครงการพิเศษ หรือการหมุนเวียนไปทำงานอื่นหรือไม่?
• In house internship

บุคลากรที่คุณทำงานด้วย สามารถสนับสนุนคุณการพัฒนาของคุณได้ เพราะพวกเขารู้ดีกว่าคนอื่นว่าคุณทำงานอย่างไร และมีจุดอ่อนจุดแข็งตรงไหน

การรับฟัง feedback ความคิดเห็น อาจทำให้คุณรู้สึกเครียด ทำให้คุณกังวล แม้จะเป็นข้อมูลที่คุณควรได้ยิน แต่ความรู้สึกอารมณ์อาจจะมีผลกับคุณมากเกินกว่าที่คุณจะรับได้ การศึกษาพบว่าเรามักจะจดจำข้อมูลเชิงลบได้ดีกว่า และจมปลักกับจุดอ่อนจนละเลยสิ่งที่เป็นจุดแข็งของตนเอง

การเรียนรู้จากเพื่อนร่วมงานนั้นต้องฝึกในการแยกรับฟังและใช้ประโยชน์จากการวิพาษ์วิจารณ์ที่สร้างสรรค์และคัดเลือกให้พบเจอในสิ่งที่เป็นจุดแข็ง และก็ต้องรู้จุดอ่อนของตนเองด้วย

​​​​​​​

หนึ่งในวิธีในการรับมือกับเสียงวิพากษ์วิจารณ์คือการตั้งใจฟังและตั้งคำถาม เช่น  “บอกผมมาเลยได้ไหม?” “ผมอาจมองไม่เห็นตัวเอง คุณช่วยบอกสิ่งที่คุณมองเห็นได้ไหม?” การขอข้อมูลเพิ่มเติมจะทำให้คุณหลุดออกจากความรู้สึกปกป้องตัวเอง และเปลี่ยนให้เป็นมุมมองของการเรียนรู้ ซึ่งเป็นลักษณะที่สำคัญของการเป็นผู้นำ

ในระยะยาว คุณจะอาจจะรับประสบการณ์เหล่านี้ง่ายขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเพราะความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นกับเพื่อนร่วมงาน และคุณยังได้ประโยชน์ในการทบทวนเป้าหมายและแผนการพัฒนาตัวเองได้ดีขึ้นด้วย